15 lipca br. w Polskim Radiu Szczecin zostały zorganizowane obchody z okazji 77. rocznicy przyłączenia Szczecina do Polski. W wydarzeniu uczestniczył Zachodniopomorski Wicekurator Oświaty Jerzy Sołtysiak.
Uroczystości w szczecińskiej rozgłośni
W ramach obchodów zaprezentowane zostały dwie wystawy „Najdalsza Polska. Szczecin 1945-1948”, której kuratorem jest Piotr Semka oraz „Święto Polskiego Szczecina” dra Wojciecha Lizaka. Odbyła się także debata na temat polskiego Szczecina. Zaproszeni goście mieli również okazję wysłuchać koncertu utworów Heleny Majdaniec.
Wydarzenie zostało zorganizowane przez Wojewodę Zachodniopomorskiego Zbigniewa Boguckiego oraz Wojciecha Włodarskiego, Prezesa Polskiego Radia Szczecin.
„Najdalsza Polska. Szczecin 1945-1948”
Wernisaż wystawy odbył się 15 lipca 2020 roku na placu Solidarności w Szczecinie. Jej autorzy chcieli pokazać, jak odmienne od losów pozostałej części Polski były początki powojennego życia Polaków na tych ziemiach.
Ekspozycja prezentuje unikalne zdjęcia z początków polskiej państwowości w Szczecinie. Na wystawie pokazane są między innymi realia sowieckiej obecności w Szczecinie, zjawiska szabru poniemieckiego mienia czy oporu wobec władz komunistycznych, a także budowa kościoła katolickiego.
– Ta wystawa przypomina, że Szczecin był miejscem pierwszej ogólnopolskiej bardzo poważnej demonstracji antykomunistycznej w czasie zlotu w 1946 roku „Trzymamy straż na Odrą”. Przypomina, że to miasto było miejscem kurierów wolnej Polski, którzy przedzierali się do Berlina Zachodniego. Przypomina, że w tym mieście były organizacje młodzieżowe oporu, które były wyłapywane przez UB i bardzo brutalnie niszczone – powiedział w 2020 roku Piotr Semka, pomysłodawca i kurator wystawy.
Autorami ekspozycji są dr Anna Lew-Machniak z Muzeum Narodowego w Szczecinie oraz dr Janina Kosman i Michał Knitter z Archiwum Państwowego w Szczecinie.
Polski Szczecin
Armia Czerwona zajęła Szczecin 26 kwietnia 1945 roku. Jak podaje internetowa Encyklopedia Pomorza Zachodniego, zaraz po zajęciu miasta władzę objął w nim komendant wojenny Szczecina. Jego głównym zadaniem było zaprowadzenie ładu i porządku. Miał ona także pomagać w zaopatrzeniu ludności w żywność, opał i środki sanitarne oraz w organizowaniu administracji cywilnej, której pozostawał zwierzchnikiem.
Sowiecka komendantura wojenna naruszała jednak prawa ludności cywilnej, planowo wywożono do ZSRS majątek komunalny, prywatny i urządzenia przemysłowe.
Władze sowieckie nie zlikwidowały przejawów bandytyzmu i złodziejstwa ze strony oficerów i żołnierzy wojsk okupacyjnych. Administracja sowiecka nie była przyjazna wobec Polaków i ich administracji. Jej przedstawiciele nie wykonywali także postanowień konferencji międzynarodowych i opóźniali przekazanie wielu kluczowych obszarów w ręce polskie.
5 lipca 1945 roku po południu w ówczesnej siedzibie Komendanta Wojennego Szczecina w dzisiejszym urzędzie miasta nastąpiło oficjalne przekazanie władzy administracyjnej w cywilne ręce polskie. Sowiecki komendant formalnie przestał pełnić swoje funkcje.
źródło: PAP
Galeria
