Pytania i odpowiedzi

Pytanie 1

Jakie dokumenty (na podstawie jakiego przepisu) będą poświadczały uzyskanie znajomości języka obcego na poziomie podstawowym? Co to jest świadectwo i dyplom, dokument wydany przez autoryzowaną placówkę? Czy może ją wydać lub wystawić dowolny nauczyciel języka obcego?

Odpowiedź

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 967) stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku do którego są to wystarczające kwalifikacje. Szczegółowe kwalifikacje tych nauczycieli określają aktualnie obowiązujące przepisy rozporządzenia z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z 2017 r. poz. 1575). W załączniku do ww. rozporządzenia znajduje się wykaz egzaminów potwierdzających kwalifikacje do nauczania języków obcych.

Ponadto informuję, że rozporządzenie z dnia 26 kwietnia 2018 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 939 z późn. zm.) określa m.in. warunki i tryb wydawania oraz wzory świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych.

Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów (Dz.U. z 2018 r. poz. 1861) określa niezbędne elementy dyplomu ukończenia studiów i wzór suplementu do dyplomu.

Jak z powyższego wynika, do poświadczenia znajomości języka obcego na poziomie podstawowym nie jest uprawniony dowolny nauczyciel języka obcego.

 

Pytanie 2

Stopień nauczyciela mianowanego zdobyłam w lipcu 2017 r. Według starych przepisów. Awans na nauczyciela dyplomowanego miałam rozpocząć 1 września 2018 r. Jednak nowe przepisy wprowadziły zmianę i obecnie czeka się 4 lata. Czy muszę czekać 4 lata, czy tylko 1 rok, gdyż odczekałam wymagany czas na dzień 1 września 2017 r.?

Odpowiedź

Od dnia 1 września 2018 r. został wprowadzony cały szereg zmian dotyczących awansu zawodowego nauczycieli. Zmiany dotyczą m.in. przepisu art. 9d ust. 4 ustawy z dnia  26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1189 z późn.zm.). Zgodnie z nowym brzemieniem tego przepisu nauczyciel kontraktowy może rozpocząć staż na stopień nauczyciela mianowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej 3 lat, a nauczyciel mianowany może rozpocząć staż na stopień nauczyciela dyplomowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej 4 lat od dnia nadania poprzedniego stopnia awansu zawodowego. Przy czym nauczyciel kontraktowy i nauczyciel mianowany, legitymujący się wyróżniającą oceną pracy, może rozpocząć staż na kolejny stopień awansu zawodowego po przepracowaniu w szkole co najmniej 2 lat od dnia nadania poprzedniego stopnia awansu zawodowego.

Zmiany te wynikają z przepisów art. 76 pkt 1-14 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203 z późn. zm.), które weszły w życie z dniem 01 września 2018 r. oraz art. 125 –130, które weszły w życie od dnia 01 stycznia 2018 r.

Z początkiem nowego roku szkolnego, tj. od dnia 1 września 2018 r. staż na stopień nauczyciela dyplomowanego mogli rozpocząć nauczyciele, którzy przepracowali w szkole co najmniej 4 lata od dnia nadania stopnia nauczyciela mianowanego.

W związku z powyższym, w Pani przypadku, gdy otrzymała Pani akt nadania stopnia nauczyciela mianowanego w lipcu 2017 r. nie było możliwe rozpoczęcie stażu na stopień nauczyciela dyplomowanego przed przepracowaniem w szkole 4 lat od daty otrzymania stopnia nauczyciela mianowanego. Przez „przepracowanie” należy rozumieć zatrudnienie na stanowisku nauczyciela.

 

Pytanie 3

Nauczyciel zakończył staż w maju 2017 r. na stopień nauczyciela dyplomowanego. Do dnia dzisiejszego nie przedstawił sprawozdania. Jakie kroki ma podjąć nowy dyrektor w celu zakończenia stażu? Co z oceną pracy nauczyciela?

Odpowiedź

Kwestie awansu zawodowego nauczycieli na wyższy stopień do dnia 31 sierpnia 2018 r., w tym terminy i sposób składania przez nauczyciela sprawozdania za okres stażu, wniosku o podjęcie postępowania egzaminacyjnego i postępowania egzaminacyjnego regulował  Rozdział 3a „Awans zawodowy nauczycieli” ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1189 z późn.zm.) oraz rozporządzenie z dnia 1 marca 2013 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. z 2013 r. poz. 393).

W myśl § 4 ust. 4 ww. rozporządzenia z dnia 1 marca 2013 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli nauczyciel winien złożyć dyrektorowi szkoły sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego w terminie 30 dni od dnia zakończenia stażu.

Z dniem 31 sierpnia 2018 r. zostały uchylone przepisy dot. oceny dorobku zawodowego nauczyciela za staż. Zgodnie z nieobowiązującymi od dnia 1 września 2018 r. przepisami art. 9c ust. 6-11 ww. ustawy Karta Nauczyciela (w brzmieniu j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1189 z późn.zm.) ocenę dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu ustalał dyrektor szkoły, w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia złożenia przez nauczyciela sprawozdania, z uwzględnieniem stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela, w przypadku nauczyciela mianowanego – po zasięgnięciu opinii rady rodziców. Zgodnie z art. 9c ust. 8 ww. Karty ocena dorobku zawodowego nauczyciela mogła być pozytywna lub negatywna.

Przepisy Karty Nauczyciela ani omawianego rozporządzenia nie przewidują skutku przekroczenia przez nauczyciela 30-dniowego terminu na złożenie sprawozdania. Wobec czego termin ten należy uznać za instrukcyjny.

Aktualnie obowiązuje ustawa Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 967) oraz rozporządzenie z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. z 2018 r. poz. 1574).

Należy jednak zauważyć, że zgodnie z art. 127 ustawy z 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2203) w przypadku nauczycieli, którzy zakończyli staż na kolejny stopień awansu zawodowego przed dniem 1 września 2018 r., lecz do tego dnia nie otrzymali oceny dorobku zawodowego za okres stażu lub nie złożyli wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego, ocena dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu jest dokonywana oraz postępowanie kwalifikacyjne lub egzaminacyjne jest prowadzone według dotychczasowych przepisów.

Sugeruję, aby dyrektor wystosował do nauczyciela pismo:

• z informacją o zakończeniu przez nauczyciela stażu w maju 2017 r.,
• z zapytaniem o przyczynę niezłożenia przez nauczyciela sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego,
• z zapytaniem o termin złożenia wniosku przez nauczyciela o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego z uwagi na wynikający z art. 9d ust. 8 Karty obowiązek dyrektora, że dyrektor szkoły corocznie, w arkuszu organizacyjnym szkoły podaje liczbę nauczycieli, w podziale na stopnie awansu zawodowego, przystępujących do postępowań kwalifikacyjnych lub egzaminacyjnych oraz wskazuje terminy złożenia przez nauczyciela wniosków o podjęcie tych postępowań.

 

Pytanie 4

Pytanie dotyczące awansu zawodowego na stopień nauczyciela kontraktowego. Czy przez „jedną” godzinę w miesiącu, prowadzonych zajęć pod opieką opiekuna stażu, rozumie się godzinę zegarową czy lekcyjną (przedszkole)? 

Odpowiedź

Kwestie organizacji pracy określa Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz. U. z 2017 r. poz. 649). Zgodnie § 9 ust. 1. Godzina prowadzonych przez nauczyciela zajęć nauczania, wychowania i opieki w przedszkolu trwa 60 minut.

Czas prowadzonych w przedszkolu zajęć powinien być dostosowany do możliwości rozwojowych dzieci, z tym że czas prowadzonych w przedszkolu zajęć religii, zajęć z języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej lub języka regionalnego i zajęć rewalidacyjnych powinien wynosić:

1) z dziećmi w wieku 3–4 lat – około 15 minut;

2) z dziećmi w wieku 5–6 lat – około 30 minut.

 

Pytanie 5

Pytanie dotyczące awansu zawodowego na stopień nauczyciela dyplomowanego. Czy zajęcia otwarte w wymiarze co najmniej 3 godzin może przeprowadzić nauczyciel dla słuchaczy studiów podyplomowych (nauczycieli)?

Odpowiedź

Kwestie powinności nauczyciela określa Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz.U. z 2018 r. poz.1574).

Zgodnie § 8 ust. 3. Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego obejmuję między innymi:

umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami, w tym przez prowadzenie zajęć otwartych, w szczególności dla nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych, prowadzenie zajęć w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego lub innych zajęć dla nauczycieli.

Zatem prowadzenie zajęć w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego dla nauczycieli zatrudnionych w danej placówce, gdzie nauczyciel realizuje staż, a także dla „nauczycieli studiów podyplomowych” zaproszonych na zajęcia otwarte jest zasadne.

 

Pytanie 6

Z rozporządzenia z 26 lipca 2018 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 393) w sprawie w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli  wynika, że nauczyciel ubiegający się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego w dokumentacji dla komisji opisuje i analizuje tylko dwa wymagania oraz prezentuje jedno. W jaki sposób Komisja sprawdzi znajomość (spełnienie) przez nauczyciela pozostałych wymagań?

Odpowiedź

Do wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego nauczyciela mianowanego ubiegającego się o stopień awansu zawodowego dołącza się także potwierdzone przez dyrektora szkoły za zgodność z oryginałem kopie sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela oraz karty oceny pracy, w których znajdować powinny się potwierdzenia realizacji przez nauczyciela wymagań stawianych nauczycielom ubiegającym się o stopień awansu zawodowego nauczyciela dyplomowanego.

 

Pytanie 7

W rozporządzeniu z 26 lipca 2018 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 393)  pojawił się nowy pkt 4 w §8 ust.1 dotyczący konieczności przeprowadzenia trzech godzin zajęć otwartych dla nauczycieli w obecności nauczyciela – doradcy metodycznego  lub (…). Czy nauczyciel , który rozpoczął staż w 2016 r. i zakończy w 2019 r. powinien go zrealizować?

Odpowiedź

Nie, nie ma takiego obowiązku. Nauczyciel realizuje plan rozwoju zawodowego w oparciu o wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2013 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 393) w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, który obowiązywał w momencie rozpoczynania odbywania przez niego stażu na stopień nauczyciela dyplomowanego.

 

Pytanie 8

Czy nauczyciel, który rozpoczął staż w roku szkolnym 2016/2017 a zakończy go w roku 2020 r. powinien zrealizować wymaganie określone w punkcie 4  z § 7 ust. 1 rozporządzenia z 26 lipca 2018 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 393)? 

Odpowiedź

Nie, nie ma takiego obowiązku. Nauczyciel realizuje plan rozwoju zawodowego w oparciu o wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2013 r. (Dz. U. z 2013 r. poz. 393) w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, który obowiązywał w momencie rozpoczynania odbywania przez niego stażu na stopień nauczyciela dyplomowanego.

 

Pytanie 9

Czy, a jeśli tak to w jaki sposób należy dokumentować zajęcia obserwowane przez nauczyciela odbywającego staż oraz zajęcia prowadzone przez nauczyciela, które  obserwowane są przez opiekuna stażu i dyrektora?

Odpowiedź

Tak, powinny one stanowić dokumentację przebiegu stażu (sprawowania opieki) zarówno nauczyciela odbywającego staż  oraz sprawującego opiekę nad nim opiekuna stażu. Powinno to jednak stanowić element wewnętrznych ustaleń (regulaminu) obowiązującego w konkretnej  placówce. Mogą to być np. opracowane wspólnie arkusze obserwacji zajęć.