Podstawa prawna:
– ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 984 z późn.zm.);
– rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z 2023 r. poz. 2102);
– rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (j.t. Dz.U.
z 2020 r. poz. 1309).
Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 984 z późn.zm.) stanowisko nauczyciela może zajmować osoba, która posiada wyższe wykształcenie z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym.
Zgodnie z art. 9 ust. 2 ww. ustawy szczegółowe kwalifikacje wymagane od nauczycieli, wskazując w szczególności poziom wykształcenia i jego zakres w odniesieniu do poszczególnych typów szkół i placówek, określa w drodze rozporządzenia minister właściwy do spraw oświaty i wychowania. Aktualnie obowiązującym aktem prawnym w tym zakresie jest rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z 2023 r. poz. 2102).
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1309) kształcenie, wychowanie i opiekę dla uczniów niepełnosprawnych organizuje się w przedszkolach, szkołach i ośrodkach wymienionych odpowiednio w ust. 1 pkt 1-9.
Na podstawie § 7 ust. 1-3 ww. rozporządzenia z dnia 9 sierpnia 2017 r. w przedszkolach, innych formach wychowania przedszkolnego i szkołach ogólnodostępnych, w których kształceniem specjalnym są objęci uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na autyzm, w tym zespół Aspergera, lub niepełnosprawności sprzężone, zatrudnia się dodatkowo nauczycieli współorganizujących kształcenie integracyjne posiadających kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych. Zadania tych nauczycieli zostały określone w § 7 ust. 7 ww. rozporządzenia.
Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela dodatkowo zatrudnionego w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego (nauczyciel wspomagający) w przedszkolach, szkołach i oddziałach integracyjnych lub w celu współorganizowania kształcenia uczniów odpowiednio niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie lub zagrożonych niedostosowaniem społecznym w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 127 ust. 19 pkt 2 ustawy z dnia
14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 900 z późn.zm.) określone zostały w § 35 ww. rozporządzenia z dnia 14 września 2023 r. Zgodnie z ww. przepisem nauczyciel współorganizujący kształcenie integracyjne powinien posiadać kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej. Zatem, zgodnie z § 7 ust. 1-3 ww. rozporządzenia z dnia 9 sierpnia 2017 r., nauczyciel współorganizujący kształcenie integracyjne, mając kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej, posiada kwalifikacje do zajmowania ww. stanowiska, bez konieczności uzupełnienia wykształcenia w zakresie odpowiednim do niepełnosprawności uczniów.
Wyjątek stanowią nauczyciele współorganizujący kształcenie integracyjne, którym dyrektor powierzy na podstawie § 5 pkt 4 ww. rozporządzenia z dnia 9 sierpnia 2017 r. w ramach wykonywanych obowiązków prowadzenie innych zajęć odpowiednich ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów, w szczególności zajęcia rewalidacyjne, resocjalizacyjne i socjoterapeutyczne – z wyjątkiem zajęć specjalistycznych organizowanych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
W tym przypadku bowiem nauczyciele muszą posiadać kwalifikacje odpowiednie do rodzaju niepełnosprawności ucznia.
Natomiast na podstawie § 33 ust. 1 ww. rozporządzenia z dnia 14 września 2023 r., kwalifikacje do prowadzenia zajęć rewalidacyjnych dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 127 ust. 19 pkt 2 ww. ustawy – Prawo oświatowe, w przedszkolach, szkołach i placówkach o których mowa w § 3 ust. 1 i § 4 ww. rozporządzenia z dnia 14 września 2023 r., posiada osoba, która ma kwalifikacje określone w § 20 i § 22 ust. 4 ww. rozporządzenia z dnia 14 września 2023 r.
Z powyższych przepisów wynika, że nauczyciel wspomagający może prowadzić zajęcia rewalidacyjne w ramach swojego pensum, jeżeli posiada odpowiednie kwalifikacje do prowadzenia tego rodzaju zajęć (tzn. posiada kwalifikacje w zakresie odpowiednim do niepełnosprawności dziecka).
Dyrektor, zatrudniając nauczyciela na podstawie ww. przepisów, dokonuje oceny kwalifikacji nauczyciela i podejmuje decyzje dotyczące zatrudnienia go do prowadzenia określonych zajęć.
Załączniki:
- ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 984 z późn.zm.);
- rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z 2023 r. poz. 2102);
- rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1309).